Pryd bwyd un fowlen
Beth yw ein hagwedd tuag at fwyd?
gan Claire Law
Addas ar gyfer
- Ysgol gyfan (Uwchradd)
Nodau / Amcanion
Ein hannog i feddwl am sut rydyn ni’n bwyta, ac am ein hagwedd tuag at fwyd.
Paratoad a Deunyddiau
- Fe fydd arnoch chi angen un fowlen a llwy.
- Os byddwch yn dymuno ei ddefnyddio, trefnwch fod y clip fideo YouTube, ‘Matt Stonie wins 2015 Nathan’s famous hot dog eating contest!’ ar gael gennych chi, a’r modd o’i ddangos yn ystod y gwasanaeth (ar:https://www.youtube.com/watch?v=VfAzAdHy2n8). Mae’r para 2.51 munud. Mae’n bosib y bydd rhai pobl yn teimlo’n anghyfforddus wrth wylio’r clip fideo hwn, felly gallwch ddewis ei ddangos neu beidio.
Gwasanaeth
- Codwch eich dwylo os mai eich ateb i’r cwestiwn canlynol yw ‘Ydw’.
Ydych chi’n hoffi cwn poeth – hot dogs? - Faint o hot dogs ydych chi’n meddwl y byddech chi’n gallu eu bwyta mewn 60 eiliad - munud?
Faint o hot dogs ydych chi’n meddwl y byddech chi’n gallu eu bwyta mewn deg munud? - Rwy’n gofyn y cwestiynau hyn i chi oherwydd, yn America, mae cystadleuaeth bwyta hot dogs yn cael ei chynnal yn flynyddol. Enillydd y gystadleuaeth yw’r un sydd wedi gallu bwyta’r nifer fwyaf o hot dogs mewn deg munud.
Dyfalwch faint o hot dogs a lwyddodd enillydd y llynedd i’w bwyta yn yr amser hwnnw.
Yn 2015, yr enillydd oedd Matt Stonie.Fe ddygodd y teitl oddi ar ddyn a oedd wedi bod yn bencampwr am yr wyth mlynedd flaenorol - Joey Chestnut. Ac i’w guro ef, a llwyddo i dorri ei record, fe fwytaodd Matt Stonie y cyfanswm enfawr o 62 hot dog!
Dangoswch y clip fideo‘Matt Stonie wins 2015 Nathan’s famous hot dog eating contest!’, os byddwch yn dymuno ei ddefnyddio. - Beth ydych chi’n feddwl o hynna?
Gwrandewch ar ymateb amryw o’r myfyrwyr. - Mae rhai’n gweld cystadleuaeth fel hon yn hwyl fawr. Ond bydd rhai pobl eraill yn teimlo’n eithaf anghyfforddus wrth ei gwylio.
Mae’r gystadleuaeth yn canolbwyntio ar fwyta, a hynny heb flasu na mwynhau’r bwyd. Dydi hyn ddim yn ffordd iach o fwyta. Yn hytrach, mae’r canolbwyntio ar fwyta mor gyflym â phosib, a bwyta cymaint â phosib.
Pan fyddwn ni’n aros i ystyried bod llawer iawn, iawn, o bobl yn y byd sydd heb ddigon i’w fwyta, fe allwn ni deimlo’n anghyfforddus iawn wrth wylio’r fath fwyta eithafol. - Mae 795 miliwn o bobl yn y byd sydd heb ddigon o fwyd i allu byw bywyd iachus a gweithgar. Dyna un o bob naw o bobl y byd. Mae’r rhan fwyaf o bobl newynog y byd yn byw mewn gwledydd lle mae 12.9 y cant o’r boblogaeth yn dioddef o ddiffyg maeth.
Mae’r ystadegau hyn yn arswydus ac yn pwysleisio’r rhaniad enfawr yn ein byd rhwng y rhai sydd heb ddigon i’w fwyta a’r rhai ohonom sy’n gallu cael digonedd i’w fwyta. - Yn nesaf, rwy’n mynd i ofyn rhai cwestiynai i chi. Fe fyddaf yn oedi rhwng pob cwestiwn er mwyn rhoi cyfle i chi feddwl am eich atebion iddyn nhw .
- Pa agwedd sydd gennych chi tuag at y bwyd y byddwch chi’n ei fwyta?
- Fyddwch chi’n ymwybodol o ymddangosiad eich bwyd, ei liw a’i flas?
- Fyddwch chi’n llowcio eich bwyd mor gyflym fel nad ydych chi’n cael amser i’w fwynhau?
- Fyddwch chi’n ymwybodol o’r amser a’r sgiliau sydd wedi bod ynglyn â pharatoi a chreu’r pryd bwyd, neu a ydych chi’n cymryd hynny’n ganiataol?
- Fyddwch chi bob amser yn bwyta ar fynd, gan gipio byrbrydau yn sydyn er mwyn cael egni, neu a fyddwch chi’n cymryd eich amser i aros, bwyta a mwynhau? - Mae’r un peth y byddem yn gallu ei wneud - a allai ein helpu i fod yn fwy ystyriol o’r ffordd rydyn ni’n bwyta - wedi ei amlinellu yn y llyfr, One Bowl gan Don Gerrard (Da Capo Press, 2001). Yn y llyfr hwnnw, mae’r awdur yn argymell y dylem ni fwyta pob pryd o un fowlen yn unig, a ninnau’n eistedd yn llonydd mewn man tawel i fwyta’r bwyd.
Daliwch eich bowlen a’ch llwy i fyny i ddarlunio hyn.
Mae Don Gerrard yn awgrymu y byddai bwyta yn y ffordd hon yn ein hatal rhag cipio bwyd ar fynd, bwyta bwyd o baced neu fwyd sydd wedi ei brosesu a’i lapio. Mae hefyd yn awgrymu y dylai’r fowlen gael ei dal mewn un llaw, a’ch bod yn defnyddio’r llaw arall i ddal eich llwy neu eich fforc.
Daliwch eich bowlen a’ch llwy i fyny eto i ddarlunio’r weithred.
Mae hyn yn golygu y byddai’n amhosibl i chi afael mewn ffôn neu dabled, neu lyfr, nac unrhyw beth arall wrth i chi fwyta. Felly, fe fyddem yn gallu canolbwyntio mwy ar yr hyn y byddem yn ei fwyta. Wedyn, fe fyddem yn gallu ei flasu’n iawn, a’i fwynhau, a’i werthfawrogi’n ddiolchgar.
Amser i feddwl
Dywedir fod y Bwdha – sefydlydd y grefydd Bwdhaeth – pan ddechreuodd ar ei bererindod, wedi mynd â dim ond un fowlen gydag ef, a’i fod wedi dibynnu ar garedigrwydd pobl eraill i lenwi ei fowlen ar gyfer pob pryd bwyd. Efallai y gallai’r agwedd hon – bwyta’n syml gan fod yn ddiolchgar am y rhodd o fwyd – fod yn rhywbeth y gallai pob un ohonom ddysgu rhywbeth oddi wrthi.
Mae sawl crefydd arall hefyd yn ein hannog i fod yn ddiolchgar. Yn achos Cristnogaeth, rydym yn cael ein hannog i werthfawrogi’r bwyd y mae Duw’n ei ddarparu ar ein cyfer. Bydd llawer o Gristnogion yn dweud gweddi cyn dechrau bwyta eu pryd, gweddi y cyfeirir ati fel ‘gras bwyd’.
A oes pobl y gallem ni heddiw fod yn ddiolchgar iddyn nhw am ddarparu i ni'r bwyd y byddwn ni’n ei fwyta?
Gweddi
Annwyl Arglwydd Dduw,
Rydyn ni’n ddiolchgar am yr holl fwydydd gwahanol rwyt ti’n eu darparu ar ein cyfer.
Rydyn ni’n diolch i ti hefyd am y rhodd o flasbwyntiau ar ein tafod, sy’n ein galluogi ni i flasu, a mwynhau amrywiaeth mawr o bethau sydd â gwahanol flas.
Rydyn ni’n ymwybodol ein bod, ar adegau, yn gallu cymryd yn ganiataol y bwyd y byddwn ni’n ei gael.Fe allwn ni fwyta heb feddwl, neu fwyta gormodedd heb fod eisiau.
Rydyn ni’n gofyn i ti roi’r gallu yn ein calon i werthfawrogi ein bwyd.Dysga ni i arafu a mwynhau’r bwyd y byddwn ni’n ei fwyta, a mwynhau’r cwmni a fydd yn rhannu’r bwyd â ni.
Rydyn ni’n galw i gof yr holl bobl yn y byd sydd heb ddigon o fwyd i’w fwyta.
Gweddïwn y bydd eu hangen yn cael ei ddiwallu drwy haelioni pobl eraill.
Amen.
