Lle I Wella?

Meddwl am adroddiadau ysgol, a sut mae’n bosib newid eich dyfodol, er gwell.

gan Joanne Sincock

Addas ar gyfer

• Cyfnod Allweddol 3

Nodau / Amcanion

Meddwl am adroddiadau ysgol, a sut mae’n bosib newid eich dyfodol, er gwell.

Paratoad a Deunyddiau

• Dim angen paratoi.

Gwasanaeth

1. Dyma’r adeg o’r flwyddyn pan fydd eich athrawon yn brysur yn ysgrifennu eich adroddiadau diwedd blwyddyn. Gall hon fod yn dasg anodd. Mae’n bosib bod llawer o athrawon yn gorfod ysgrifennu cannoedd o adroddiadau mewn amser byr. Mae ceisio meddwl am rywbeth gwreiddiol i’w ddweud yn anodd, yn enwedig pan fydd angen dweud rhywbeth am ddisgyblion sydd efallai heb wneud cystal â’r disgwyl.
   
   
2. Efallai bod yr adeg yma o’r flwyddyn yn gallu bod yn adeg bryderus i nifer o ddisgyblion ysgol hefyd. ’Sgwn i sut rydw i wedi gwneud eleni?  Ydw i wedi gwella ers y llynedd?  Beth fydd gan fy rhieni i’w ddweud wrth ddarllen fy adroddiad?
   
   
3. Wrth gwrs, nid yw’r teimladau yma’n unrhyw beth newydd. Ar hyd y blynyddoedd, mae plant wedi pryderu wrth feddwl am yr adroddiad blynyddol ar eu gwaith, eu hymdrech, a’u hymddygiad.
   
   
4. Ym mhenodau cyntaf y llyfr Matilda gan Roald Dahl, mae’r awdur yn disgrifio sut mae rhieni, weithiau, yn meddwl bod cyflawniad eu plant yn cyrraedd lefel athrylith. Mae Dahl, sy’n synnu at y fath ‘ffwlbri’, yn awgrymu y dylai athrawon chwarae’n frwnt pan fyddan nhw’n ysgrifennu adroddiadau. Yn lle dweud fod plentyn yn cael anhawster â’i waith, mae Roald Dahl yn awgrymu y dylai’r athro  ysgrifennu ei fod yn ‘hollol anobeithiol’, a phethau felly. Mae Dahl yn dweud pe byddai ef ei hun yn athro, y byddai wrth ei fodd yn cael ysgrifennu adroddiadau diwedd tymor am y plant drwg yn ei ddosbarth.
   
   
5. Ond dyma rai dyfyniadau o adroddiadau go iawn am unigolion, ddaeth wedyn yn bobl adnabyddus iawn. Yn Saesneg yr ysgrifennwyd y rhain, tybed allwch chi ddyfalu at bwy mae pob dyfyniad yn cyfeirio:
   
   
6. ‘Certainly on the road to failure … hopeless … rather a clown in class … wasting other pupils’ time.’
   (Un o’r cerddorion mwyaf llwyddiannus erioed: Y Beatle, John Lennon.)
   
   
7. ‘Is a constant trouble to everybody and is always in some scrape or other. He cannot be trusted to behave himself anywhere. He has no ambition …’
   (Syr Winston Churchill: y Prydeiniwr mwyaf erioed, yn ôl pleidlais y bobl yn ddiweddar.)
   
   
8. ‘I have never met a boy who so persistently writes the exact opposite of what he means. He seems incapable of organising his thoughts on paper!’
   (Roald Dahl: yr awdur llyfrau plant mwyaf poblogaidd erioed, o bosib.)
   
   
9. Mae’r sylwadau yma am bob un o’r tri yn rhai llym iawn, a chawn ni byth wybod a oedd y tri yn haeddu’r fath feirniadaeth.  Ond fe wyddom, er hynny, bod y tri yn ddiweddarach yn eu bywydau wedi cyflawni pethau ardderchog iawn.
   
   
10. Efallai bod hyn yn golygu bod gobaith i’r disgyblion rheini sy’n cael adroddiadau gwael.  Efallai mai trwy waith caled a dyfalbarhad y daw’r llwyddiant.  Trwy ddal ati, gwneud ein gorau, a chwblhau ein tasgau dyddiol, mae’n bosib i ni gyrraedd ein gwir botensial.

Amser i feddwl

Myfyrdod:
Pa fath o adroddiad rydych chi’n gobeithio ei chael?
Pa fath o adroddiad ydych chi’n meddwl eich bod yn ei haeddu?
Pa fath o adroddiad ydych chi’n meddwl gewch chi?
Beth bynnag fydd y sylwadau yn eich adroddiad, ceisiwch bob amser:
Weithio’n galed,
i wneud eich gorau,
a pheidio â rhoi’r gorau iddi, BYTH.

Gweddi:
Annwyl Dduw,
Dydyn ni ddim yn hoffi pobl yn ein barnu ac yn ein cael yn brin,
Helpa ni i ofalu ein bod yn ymdrechu yn ein gwaith,
yn gwneud ein gorau glas,
ac yn ceisio llwyddo, bob amser.
Amen.