Llyfrau gwych
Pwysigrwydd darllen
gan Jan Edmunds (addaswyd, cyhoeddwyd yn wreiddiol yn 2010)
Addas ar gyfer
- Ysgol gyfan (Gynradd)
Nodau / Amcanion
Ystyried pa mor bwysig yw llyfrau a meddwl am sut rydyn ni’n eu defnyddio.
Paratoad a Deunyddiau
- Paratowch gasgliad o lyfrau a’u gosod ar fwrdd yn barod ar gyfer y gêm matsio y mae cyfeiriad ati yng Ngham 3 y Gwasanaeth. Er enghraifft, geiriadur, cyfeirlyfr ffôn, gwyddoniadur, Beibl, llyfr stori ac unrhyw lyfrau eraill yr hoffech chi eu hychwanegu.
Gwasanaeth
- Darllenwch y gerdd fach syml hon fel cyflwyniad i’r gwasanaeth.
Ewch i mewn i’r llyfrgell ac edrych ar y llyfrau.
Ewch i’r byd rhyfeddol sydd i’w gael tu mewn i’r cloriau.
Mae rhai llyfrau’n llawn storïau am antur a digwyddiadau,
A rhai eraill diddorol yn cofnodi llu o ffeithiau.
Drwy bori mewn llyfrau, fe ddysgwn gymaint o bethau.
Mae’n fyd llawn gwybodaeth i chi ac i minnau. - Mae gennym rai llyfrau hyfryd yn llyfrgell yr ysgol. Mae gan y rhan fwyaf ohonom ein hoff lyfr stori. O’r llyfrau, gallwn ddysgu am anifeiliaid ac adar, coed a blodau. Gallwn gywain gwybodaeth am blant mewn gwledydd eraill a dysgu am sut roedd pobl yn byw flynyddoedd yn ôl. Mae llyfrau i’w cael sy’n sôn am geir, trenau, llongau, awyrennau ac am y gofod. Gallwn ddarllen am fyd Duw ac am grefyddau eraill. Mae byd llyfrau a gwybodaeth yn ddiddiwedd. Mae rhai yn llyfrau ffeithiol ac mae rhai yn ffuglen.
Holwch y plant ydyn nhw’n gallu esbonio'r gwahaniaeth rhwng llyfrau ffeithiol a llyfrau ffuglen. - Pwyntiwch at y bwrdd ac at y detholiad o lyfrau sy’n cael eu harddangos.
Mae gan lawer ohonom lyfrau gartref a byddwn yn mwynhau cael stori pan fydd hi’n adeg mynd i’r gwely. Pan fyddwn ni wedi dysgu darllen fe allwn ni fynd i mewn i fyd sy’n llawn o bethau newydd a diddorol. Meddyliwch am yr holl lyfrau diddorol sydd yn llyfrgell ein hysgol.
Gofynnwch y cwestiynau canlynol.
- Pa lyfrau rydych chi’n hoffi eu darllen?
- Oes gennych chi hoff lyfr?
Treuliwch gyfnod byr yn gwrando ar atebion y plant. Nodwch fod yna lawer o wahanol fathau o lyfrau ar gael, ac mae angen i ni ddysgu sut i'w defnyddio. Holwch y plant ydyn nhw’n gallu dweud wrthych chi, er enghraifft, pa fath o lyfr y byddai angen iddyn nhw ei ddefnyddio i gael gwybod ble mae rhywun yn byw. Pan fydd yr ateb cywir yn cael ei roi, daliwch y llyfr penodol hwnnw i fyny.
Gofynnwch y cwestiynau canlynol, gan ddal y llyfr cywir i fyny i’r plant ei weld pan fyddwch chi’n cael yr ateb cywir.
- Pa lyfr fyddai’n dweud wrthych chi sut i sillafu gair yn gywir?
- Mewn pa fath o lyfr y gallem ddod o hyd i rai straeon am Iesu?
- Pa lyfrau fyddai'n dweud mwy wrthych chi am bethau a ddigwyddodd amser maith yn ôl?
Ewch drwy’r holl lyfrau sydd gennych chi ar y bwrdd yn eu tro. - Ydych chi erioed wedi meddwl am yr holl bobl glyfar sy'n ysgrifennu eich hoff gerddi, yn creu'r holl straeon rhyfeddol neu’n treulio oriau yn ymchwilio er mwyn dod o hyd i’r holl wybodaeth? Mae llawer o lyfrau yn cynnwys lluniau hardd: mae rhai o’r lluniau’n cael eu tynnu neu eu paentio gan artistiaid medrus, mae eraill yn lluniau a dynnwyd gan ffotograffwyr dawnus. Mae pobl sy'n paratoi'r llyfrau ar gyfer eu hargraffu, a phobl eraill sydd wedyn yn gwneud y gwaith argraffu. Maen nhw’n treulio oriau er mwyn dod â’r deunydd ynghyd ar gyfer ein pleser ni.
- Fe allech chi ddweud bod llyfrau fel y ffrindiau da sydd gennym ni: dydyn ni ddim bob amser yn eu defnyddio ond rydyn ni’n gwybod ble maen nhw pan fyddwn ni eu hangen.
Amser i feddwl
Meddyliwch am eich hoff lyfr – ydych chi’n gallu dewis dim ond un?
Beth sy’n gwneud y llyfr hwnnw mor arbennig o dda? Dywedwch ‘diolch’ yn ddistaw yn eich meddwl am y bobl sydd wedi ysgrifennu’r llyfr, wedi gwneud y lluniau, a’r bobl eraill sydd wedi bod yn ymwneud â’r gwaith dylunio ac wedi argraffu’r llyfr, heb anghofio’r rhai sy’n gweithio yn y siop hefyd lle'r oedd y llyfr ar werth.
Gweddi
Annwyl Dduw,
Diolch am ein llyfrau a diolch am y bobl sydd wedi eu paratoi ar ein cyfer ni.
Diolch am yr holl bethau diddorol y gallwn ni eu dysgu o’r llyfrau
ac am y pleser a gawn ni wrth eu darllen.
Helpa ni i ddal ati i ddarllen llyfrau o bob math
fel y gallwn ni fwynhau byd rhyfeddol llyfrau.
Amen.
